Hygiëne protocol voor de gespecialiseerde voetverzorger naar aanleiding van COVID-19
Versie van 30 juli 2021 opgesteld door Kimberley Eecloo, podoloog, Greet D’Eer, gespecialiseerd voetverzorger, Tatiana Colson, gespecialiseerd voetverzorger en Annick Pauwels, gespecialiseerd voetverzorger in opdracht van de BVV, de Belgische Vereniging voor Gespecialiseerde Voetverzorgers.
Dit document is tot stand gekomen door de nuttige informatie uit de COVID-19 procedures voor zorgprofessionals gevalideerd door Sciensano.
Inhoudstabel
1. Context
2. Gevalsstudie
2.1 Mogelijk geval
2.2 Bevestigd geval
3. Algemene richtlijnen
3.1 Algemene hygiënemaatregelen
Gespecialiseerde voetverzorger
Materiaal
Zorgvrager
Werkruimte
Wachtzaal
Ambulant werken
3.2 Organisatie van het werk
4. Opstart
5. Wat indien de gespecialiseerde voerverzorger zelf symptomen van COVID-19 vertoont?
6. Wat bij een behandeling van een mogelijk geval van COVID-19?
1. Context
Er is momenteel een uitgebreide transmissie van SARS-CoV-2 in België. De regering heeft dan ook een maximale inspanning geleverd op het gebied van sociale afstandsmaatregelen. Het SARS-CoV-2-virus wordt voornamelijk door druppels overgedragen. De transmissie verloopt hoofdzakelijk door druppeltjes van mens naar mens. Infectieuze druppeltjes worden overgedragen bv. bij hoesten of niezen en door contact met deze druppeltjes op voorwerpen en oppervlakten (bijvoorbeeld deurklinken).
In het algemeen wordt mensen geadviseerd om hun sociale contacten te beperken en thuis te blijven als ze symptomen hebben.
Er moet momenteel bijzondere aandacht worden besteed aan de strikte naleving van de algemene hygiënemaatregelen. Zorgvragers met een risicofactor (+65, cardiovasculaire aandoeningen, diabetes, hypertensie, ernstige hart-, long- of nieraandoeningen, immuniteitsziekten, bloedziekten, obesitas), vormen een kwetsbare populatie. De gespecialiseerde voetverzorger (GVV) moet oplettend zijn voor mogelijke COVID-19 zorgvragers en extra maatregelen nemen.
2. GEVALSITUATIE
2.1 MOGELIJK GEVAL
Een mogelijk geval van COVID-19 is elke persoon met een acute infectie van de bovenste of onderste luchtwegen - die nieuw verschijnen of - die verergeren, voor een patiënt die chronische respiratoire symptomen vertoont.
2.2 BEVESTIGD GEVAL
Een bevestigd geval wordt gedefinieerd als een persoon die een laboratorium bevestigde diagnose van COVID-19 (PCR-test) of positieve sneltest heeft.
3. ALGEMENE RICHTLIJNEN
De Gespecialiseerde voetverzorger (GVV) kan in belangrijke mate bijdragen aan de verspreiding van COVID-19. Hiervoor dient extra aandacht geschonken te worden aan het nauwkeurig naleven van algemene hygiënemaatregelen.
3.1. ALGEMENE HYGIËNEMAATREGELEN
De gespecialiseerde voetverzorger moet in het bijzonder letten op de algemene hygiënische maatregelen in het contact met alle patiënten
GESPECIALISEERD VOETVERZORGER
De gespecialiseerde voetverzorger meet thuis dagelijks zijn temperatuur vooraleer aan het werk te gaan. Bij koorts wordt aanbevolen om thuis te blijven en contact te nemen met de huisarts
De toepassing van social distancing, in het bijzonder het behoud van een afstand van 1,5 m tussen elke persoon, moet steeds gerespecteerd worden, behalve tussen de zorgvrager en de gespecialiseerde voetverzorger, voor zover strikt noodzakelijk voor de verrichting van de zorg
Pas strikt de algemene hygiëneregels voor verzorgers toe: kort geknipte nagels, geen juwelen, uurwerken, nagellak of gelnagels, haar uit het gezicht, …
Was of ontsmet de handen voor en na elk contact met een zorgvrager. Doe dit op de correcte manier.1 (Hierbij is de tijdsduur en het stappenplan van belang)
De handen dienen minimum 1 maal per uur gewassen te worden met vloeibare zeep of ontsmet te worden met een hydroalcoholische oplossing
Draag per behandeling handschoenen want er bestaat risico op contact met lichaamsvloeistoffen. Was de handen na het uittrekken van de handschoenen of gebruik een hydroalcoholische oplossing
De handschoenen dienen op de correcte manier aangedaan, op een juiste manier gebruikt en op een veilige manier verwijderd te worden 2
1 wil u graag uw kennis hierover opfrissen, bekijk dan de instructiefilmpjes op www.zorginfecties.be en specifiek op https://www.youtube.com/watch?v=ioppHbcUk-0&feature=youtu.be (handen wassen) en https://www.youtube.com/watch?v=fFKXAoVYbjA&feature=youtu.be (handen ontsmetten).
2 Hoe je dat correct doet, vind je op www.zorginfecties.be en een instructiefilm over het correct uitdoen van de handschoenen op https://www.youtube.com/watch?v=Cj62mGAfbR0&feature=youtu.be
Draag een mondmasker volgens de correcte procedure.
Enkel het gebruik van een CE-erkend chirurgisch wegwerpmondmasker is toegelaten, na elke behandeling te vernieuwen of maximum 4 uur gebruiken en daarna verwijderen. Het wordt aangeraden om de ogen te beschermen met een (bescherm-)bril, gezichtsscherm, vast- of verrolbaar scherm en de ogen niet aan te raken. Schermen vervangen geen mondmaskers! Een gezichtsscherm zorgt er voor dat het mondmasker minder bevuild wordt door het frezen.
FFP2 maskers blijven voorbehouden aan artsen en medisch personeel.
Zet het mondmasker correct op zonder de voorkant aan te raken, bij gebruik van een gezichtsscherm wordt dit na het mondmasker opgezet.
Alle beschermingsmiddelen dienen individueel te zijn
Ontsmet (bescherm-)bril, scherm of gezichtsscherm na elke behandeling
Draag elke dag een verse schort met korte mouwen of wissel indien zichtbaar vervuild
Draag onder je schort kledij en afwasbaar schoeisel, enkel bestemd voor de behandelingen
Was werkkleding dagelijks op 60°C
Reinig de werkschoenen dagelijks
Leef hoest- en niesetiquette na en herinner dit ook aan je zorgvrager
De gespecialiseerde voetverzorger moet aandachtig zijn voor symptomen van een acute infectie van de onderste of bovenste luchtwegen bij zorgvragers. Indien dit het geval is, dient de behandelende arts gecontacteerd te worden voor het gepast beleid
MATERIAAL
Desinfecteer/steriliseer het instrumentarium en materiaal dat in contact komt met de zorgvrager of blootgesteld werd op de werktafel, alsook het freestoestel
Voor elke nieuwe zorgvrager binnenkomt de handen ontsmetten en handschoenen aantrekken. Na de behandeling en het ontsmetten van al het gebruikte materiaal, de bevuilde handschoenen uittrekken en de handen wassen
Raak zelf geen geld aan. Vraag naar gepast geld of voorzie contactloos betalen
ZORGVRAGER
Geef algemene richtlijnen
Vraag om 1,5 meter afstand te houden (indien mogelijk)
Verzeker je er op voorhand van dat de zorgvrager geen symptomen van COVID-19 vertoont want anders dient de behandeling uitgesteld te worden
Vraag om stipt het uur van afspraak te respecteren. De wachtzaal mag gebruikt worden, respecteer daarbij de afstandsregel van 1.5 meter. Magazines en lectuur voor de zorgvrager mogen aangeboden worden
Zorgvragers worden enkel alleen en op afspraak toegelaten, en niet langer dan strikt noodzakelijk is
Kinderen jonger dan 13 jaar mogen slechts door één ouder worden begeleid
Personen die begeleiding nodig hebben, mogen vergezeld zijn van één volwassene
De verplaatsingen van de zorgvragers binnen de praktijk worden zo georganiseerd om elk contact in alle omstandigheden tot een minimum te beperken
Het dragen van een mondmasker binnen de praktijk is verplicht voor de zorgvrager, vanaf de leeftijd van 12 jaar. Indien het dragen van een mondmasker om medische redenen onmogelijk is, mogen zorgvragers een gezichtsscherm (faceshield) dragen. Personen die wegens een handicap dat door een medisch attest wordt bewezen, geen mondmasker, geen ander alternatief in stof of geen gezichtsscherm kunnen dragen, zijn niet gehouden door die verplichting
Middelen voor de noodzakelijke handhygiëne worden ter beschikking gesteld aan de ingang van en op verschillende plaatsen binnen de praktijk
WERKRUIMTE
Voorzie desinfectiemiddelen
Gebruik geen hoezen over de stoel, eventueel kan folie gebruikt worden ter bescherming
Reinig en ontsmet na de behandeling de stoel, armleuningen en oppervlakken waar de zorgvrager mee in contact kwam
Werp gebruikte handdoeken in een afgesloten wasmand voorzien van een plastiek zak, deze moeten dagelijks op minimum 60°C gewassen worden
Reinig en ontsmet na de behandeling de oppervlakken die mogelijk in contact kwamen met respiratoire secreties of andere lichaamsvloeistoffen
De ruimte moet voldoende verlucht en geventileerd worden, minimum door het openen van ramen en deuren, zelfs bij slecht weer. Indien de ruimte uitgerust is met een CO2-meter die de reële CO2-concentratie continu en in real time meet, dan mogen ramen en deuren gesloten blijven. Als de CO2-concentratie te hoog is, d.w.z. meer dan 900 ppm, dan moet er voor een betere ventilatie verluchting van de ruimte gezorgd worden zodat de concentratie onder de 900 ppm zakt.
Voorzie voldoende tijd tussen de behandelingen om de nodige reinigingen, desinfectie en verluchting van de ruimte te kunnen uitvoeren
Dagelijks worden alle lokalen volledig gereinigd met een ontsmettingsmiddel of stoomreiniger, niet stofzuigen
INTENSIFIEER de reiniging met aandacht voor: schakelaars, burelen, tafels, liftknoppen, sanitair blok…
WACHTZAAL
De wachtzaal mag gebruikt worden. Bij noodzaak kan het toilet gebruikt worden en moet dit na elk gebruik gereinigd en gedesinfecteerd worden. Voorzie papier om de handen af te drogen bij het wassen van de handen na het toiletbezoek. Kleine handdoekjes mogen eenmalig gebruikt worden en dagelijks gewassen op minimum 60°C.
AMBULANT WERKEN
Ontsmet de handen vooraleer plaats te nemen achter het stuur
Raak niets aan bij de zorgvrager vooraleer je handschoenen aangetrokken zijn
Voorzie een afgesloten zak voor vuil materiaal in je auto
De zorgvrager en mogelijke andere personen in de ruimte dienen een masker te dragen
Volg verder de normale procedure
Intensifieer het ontsmetten van je voertuig
3.2 Organisatie van het werk Neem voldoende tijd tussen twee zorgvragers om de ruimte, het materiaal en de gebruikte oppervlakten (deurklink, betalingsapparaat, WC, …) te ontsmetten, door het desinfectiemiddel dat u gewoonlijk gebruikt (coronavirus is gevoelig voor alle desinfectiemiddelen).
Maak een planning waarbij ouderen en risicogroepen van de jongere generaties gescheiden blijven.
Staak je werkzaamheden bij ziekte en neem contact op met je huisarts.
Voor zelfstandigen, informeer naar de modaliteiten in geval van isolatie door COVID-19 : https://www.rsvz.be/nl/news/moeilijkheden-door-het-coronavirus?_ga=2.14…
4. OPSTART
Voorzie het nodige beschermingsmateriaal:
- Medische handschoenen (EN455,EN374)
- CE-erkende chirurgische wegwerpmondmaskers
- (Bescherm-)bril, eventueel gezichtsscherm of vast / verrolbaar scherm
- Ontsmettende hydroalcoholische oplossing
- Blad met richtlijnen, eventueel COVID-verantwoordelijke en circulatieplan.
5. Wat indien de gespecialiseerde voetverzorger zelf symptomen van COVID-19 vertoont?
Indien de GVV symptomen ontwikkelt van een acute infectie van de bovenste of de onderste luchtwegen, neem onmiddellijk telefonisch contact op met de behandelende arts en volg de richtlijnen op.
6. Wat bij een behandeling van een mogelijk geval van COVID-19?
De voetverzorging van mogelijke en bevestigde gevallen van COVID-19 wordt bij voorkeur uitgesteld tot na de periode van thuisisolatie.
Voor specifieke situaties kan de noodzaak met de huisarts besproken worden en dient de voetzorg uitgevoerd te worden door een podoloog.
BVV vzw – Erkende nationale beroepsfederatie
Ondernemersnummer 459.792.767
BANK BELFIUS
IBAN: BE 13 0682 4356 8239 BIC: GKCCBEBB – DEXIA BANK